Umbiko weKhomishini yokuNcintisana uletha ithemba emaziko ezindaba

IMBONI yezinkampani zezindaba, ezinjengoMbele, izuze lukhulu kuleli sonto emva kokushicilelwa kombiko okhishwe yiKhomishini yokuNcintisana ebiphenya ukuthi izinkampani zobuchwepheshe zibenamuphi umphumela emsebenzini wazo.

Usizo lwemali yokuguquguquka kwesimo sezulu ibeluseqhulwini kwiG20 

YIZE amazwe akade ehlangene ezingxoxweni zeG20 kuleli sonto eNtshonalanga Kapa engavumelananga ezintweni ezithile kodwa azibophezele ukusebenzisana ukufukula umnotho nokulungisa izinkinga ezifanayo emhlabeni jikelele.

Umlimi osemncane ufisa ukulima ku‘dlise’ entsheni

INTOKAZI yaseNgonyameni, ngaseMlaza, eningizimu yaseThekwini, KwaZulu-Natali, yabona ukuthi emphakathini ehlala kuwona imisebenzi iyindlala futhi abantu baswela ukudla nsuku zonke. Yalibona kanjalo ithuba lokwenza umehluko ngokulimela umphakathi amaveji.

I-JSE ihleli noR4.5 billion wamavenge abatshala imali

I-JOHANNESBURG Stock Exchange (iJSE) isithule uhlelo lwe-Claim It ukusiza abantu baseNingizimu Afrika ukuthi bathole imali yabo abangayilandile etholwa ngabantu abatshale imali kumasheya. Ithe kunoR4.5 billion okufanele ubuyele kubantu ohlezi esikhwameni sayo.

Ucwaningo olunzulu luyisisekelo sokuchopha amateku

NGESIKHATHI insizwa yaseMbumbulu, eningizimu yaseThekwini, KwaZulu-Natali, ithola ukuthi ngeke ikwazi ukuqhuba izifundo ngemva kokuphothula uMatikuletsheni, yayingaphelelwa yithemba noma ibhuquze ekhaya kodwa yasungula ibhizinisi lokuhlanza amateku elishintshe impilo yayo.

Asingadididiswa wumsindo nge-VAT, indaba inosopolitiki

UKUHLEHLISA ukuthula iSabelomali kuleli sonto kwenzeke ngoba ngaso sonke isikhathi osopolitiki abanandaba namuntu ngaphandle kwezinhloso zabo. Noma bangadweshulana manje, bampongoloze bonke, bajahe ukutshengisa ukuthi babakhathalele kangakanani abantu baseNingizimu Afrika kodwa iqiniso wukuthi bayafana bonke.

Ngemva kwesikhundla sikamengameli asikho esibaluleke ukudlula esikangqongqoshe weziMali, kuloba uJabulani Sikhakhane

UKUHLELA iSabelomali sezwe nokusethula ePhalamende kuvame ukuthathwa njengento eqondene kakhulu nezomnotho nomsebenzi wezimakethe.

I-two-pot retirement isize uhulumeni waphefumula

UKWETHULA i-two-pot retirement system kusize uhulumeni waqoqa intela engconywana kunobuyilindele. Yize imali ozoyingenisa ekupheleni konyaka wezimali wango-2024/25 ingaphansi ngoR19.3 billion kodwa kungcono kunokwakulinganisiwe ngesikhathi kwethulwa iSabelomali saphakathi nonyaka wezimali ngo-Okthoba ngonyaka odlule.

Akungahlehliselwa emuva umsebenzi osuwenziwe wokuthenjwa ngabatshalimali – isikhulu seBLSA 

UKUHLULEKA kukahulumeni wobumbano ukuxazulula ukungaboni ngaso linye ngeSabelomali kuyadumaza futhi akuyona into enhle emabhizinisini. Kokunye kutshengisa ukuthi izinhlangano ezibumbe lo hulumeni ziyakwazi ukuyimela into nokuthi uHulumeni woBumbano ngeke uvele nje uvume yonke into njengokujwayelekile.

Izinto azihlehliswanga ngenxa yombango nge-VAT – uGodongwana

UKWETHULA iSabelomali akuhlehliswanga ngoba kubangwa ukuthi kufanele yini intela ekhokhwa ngezimpahla, phecelezi i-value-added tax (iVAT) inyuswe yini ngo-2%, kodwa kubengenxa yengcindezi uhulumeni obhekene nayo ngenxa yezinto okufanele uzikhokhele ukuthi zizokhokhelwa kanjani.

 ISabelomali kufanele sibeke eqhulwini ukukhulisa umnotho, kuloba uBusi Mavuso

ISABELOMALi kuleli sonto ngenye yezinto ezibalulekile emizamweni yethu yokuthi kuphele unyaka umnotho usukhule ngo-3%. Uhulumeni kufanele uqikelele ukuthi awenzi izinto ezingaphezu kwamandla awo, ugxile ekusebenziseni imali ukukhulisa umnotho nokuyitshala.

Okwenzeka emalini yempesheni yomuntu uma edlula emhlabeni

SEKUKANINGI kubanombango wemali yempesheni namafa uma kufa umuntu obebeka imali yempesheni. Kwesinye isikhathi uthola umndeni ulwisa obhaliwe ukuthi imali iye kuye. Kuyenzeka kwesinye isikhathi ababheke izikhwama zempesheni basolwe ngokungenzi kahle uma bengabacazelanga imali bonke akade bondliwa wumufi.

Abaholi abasukume, banganqeni ukugxekwa ngabanezinye izinhloso – Kganyago

ABAHOLI yibona okufanele bahambe phambili ekuxazululeni umonakalo ezinhlakeni abaziholayo, kungapheleli kuphela ekutheni kukhona abantu abazogxeka futhi kungathenjelwa kuphela ezinhlanganweni zomphakathi ezingenzi inzuzo ukuthi zizwakalise ilaka lazo.

Emva kweNkulumo eBhekiswe eSizweni enhle, amehlo asethe njo kwiSabelomali, kuloba uBusi Mavuso

INKULUMO eBhekiswe esiZweni ibinayo yonke imininingwane ngezinto ezizokwenzeka, hhayi nje izethembiso. Iqhakambise inqubekelaphambili esibekhona ekuguquleni imboni kagesi nokushintsha kwezinto embonini yokuthutha izimpahla nezinhlaka zobulungisa.

Ubewusosayensi ofuna izisombululo ezintsha nonentshisekelo yokufukula abantu besifazane

UNKSZ uSenamile Masango, obesanda kuqokwa wumengameli uMnu uCyril Ramaphosa ukuthi abeyilungu leHuman Resource Development Council, akasekho emhlabeni. Ubeneminyaka ewu-37.

Uhulumeni awenze, unciphise ingevu – izingqapheli

UMENGAMELI uMnu uCyril Ramaphosa uthi ufuna umnotho wezwe ukhule ngo-3% ngonyaka futhi kuthuthukiswe ingqalasizinda kuphele nobubha. Ukufeza loku ubeke uR940 billion ukuze kulungiswe futhi kwakhiwe ingqalasizinda, okubalwa kuyona imigwaqo, amadamu, ubuchwepheshe nokunye okuzosiza ukusimamisa umnotho nenhlalakahle yabantu baseNingizimu Afrika.

Uhulumeni uyakubona ukubaluleka kweqhaza lomasipala ezimbonini zikagesi namanzi – iBLSA

UMENGAMELI uMnu uCyril Ramaphosa ukwenzile okufanele ngokugqugquzela ukuthula izinguquko ikakhulu eziyisigaba sesibili se-Operation Vulindlela ngokugxila ezinguqukweni ezithinta amanzi nokulungisa okungahambi kahle komasipala.  

U-Trump uyisikhumbuzo sokuthi amazwe athembele eminothweni yawo, kuloba uJabulani Sikhakhane 

ISINQUMO sikamengameli waseMelika uMnu uDonald Trump sokumisa izinhlelo zokuxhasa amanye amazwe, phakathi kwawo okukhona neNingizimu Afrika, siyisikhumbuzo sokuthi izwe kufanele likwazi ukuzimela kwezezimali.

Ongqongqoshe nabaholi bamabhizinisi bethule umyalezo omuhle eDavos, kuloba uBusi Mavuso 

EMBUTHANWENI waminyaka yonke ohlanganisa abaholi bamabhizinisi nabepolitiki emhlabeni iWorld Economic Forum (iWEF), obuseDavos, eSwitzerland, ngesonto elidlule, iNingizimu Afrika ikhulume ngezinto esizizuzile nokuthi yini enye engayenza. Nongonyaka odlule, umyalezo wethu wawukhuluma ngesingase sikwenze. 

Umlimi omncane uhamba endimeni eyaklanywa wumsunguli wepulazi

EDOLOBHENI iDennilton, eLimpopo, kunepulazi elibhekane nezinselelo eziningi kodwa manje eselichuma njengoba likhula ngamandla unyaka nonyaka. IMakuwa JJ Farming, kodwa esibizwa ngeMakuwa Latest, yipulazi elingamahekthare awu-40 kanti liyifa elashiwa wumsunguli walo uMnu uJJ Makuwa ongasekho.

Isabambe ngakho ngokwamanani ezimpahla kodwa…

UKWEHLA kwamandla emali i-Consumer Price Inflation kufinyelele ku-3.0% ngoDisemba kanti bese kungokwesibili izinyanga zilandelana njengoba ngoNovemba kwakube ku-2.9%, kusuka ku-2.8% ngo-Okthoba.

Uhulumeni nezinkampani zezimayini abasukumele eyemigodi eyasala ikhamisile, kuloba uJabulani Sikhakhane

UNZIMA umsebenzi okudingeka wenziwe yiNingizimu Afrika ukukhuculula ukusebenza kwamabhizinisi amancane, ikakhulu angabhalisiwe ngokusemthethweni.

Ukusebenzisana kwamabhizinisi nohulumeni kuyisibonelo esihle emhlabeni, kuloba uBusi Mavuso

UMHLANGANO omuhle wamabhizinisi nohulumeni usugqugquzele umgqigqo wokuphuthumisa izinguquko ezinqala.

Lizovalwa Ithala eseliphelelwe wushwele wesikhashana 

AZOVALWA ama-akhawunti acela ku-257 000 abantu abasebenzisa Ithala emva kokuthi uphiko lweBhange loMbuso elingamele ukusebenza kwamabhange iPrudential Authority selufake isicelo eNkantolo ePhakeme eMgungundlovu sokuvala ukusebenza kwaleli bhange elingaphansi kukahulumeni waKwaZulu-Natali.  

INingizimu Afrika iya kwiWEF ishayela phezulu

ITHIMBA elizomela iNingizimu Afrika kwiWorld Economic Forum (iWEF) lithi kuningi okuhle elizokwazi ukukhangisa izwe ngakho kubatshalimali eDavos, eSwitzerland, ngesonto elizayo. Nokho livumile ukuthi ziseningi izinselelo ezidinga ukulungiswa ezweni.

‘Zinkonkoshele uma unemali; iyasanganisa’

Kuleli sonto kuSAZIWAYO NEMALI sixoxa noFortune Nkwanyana, umbhali wezincwadi, okubalwa kuzona i-Rise and Grind ne-Think Excellence, umphathi wohlelo emicimbini, isikhulumi sezinkulumo ezakhayo, usomabhizinisi. Uke waba wumsakazi kwiGagasi FM ethula i-Rise and Grind ngoMsombuluko kuya kuLwesihlanu ngo 4 kuya ku-6 ekuseni

Okuyolungisa isimo somasipala ezweni sekufana noJohane 14, kuloba uJabulani Sikhakhane

IZINKINGA zomasipala eNingizimu Afrika nezisombululo zazo sezafana nesaladi yeklabishi yodumo evame ukubizwa ngoJohane 14, ngokwevesi lesibili encwadini kaJohane eBhayibhelini.  Ngokuthi lijwayelekile kakhulu leli vesi, laziwa nayizingane, livame ukutakula abaningi abazithola … Read More

Wunyaka wokuthi iNingizimu Afrika ikhombise amangwevu emhlabeni, kuloba uBusi Mavuso

LONA wunyaka onezinto eziningi esizibhekile emhlabeni kodwa engikholwa wukuthi uzoba muhle eNingizimu Afrika. Sinethuba lokwakhela phezu kwezinguquko ezenziwe eminyakeni embalwa edlule.

Umlimi uqhubeka endimeni eyaklanywa wuyisemkhulu

ESIGODINI esincane iMoremela, eHlabekisa, eMpumalanga, ukulima emndenini sekuyindlela yokuphila amashumi eminyaka. Kwaqala ngomkhulu owayesebenza umhlaba, manje intokazi iqhuba lelo fa ngokuziqhenya.

Abadayisi basemakethe bangenisa uR55 billion emnothweni ngonyaka

UMNOTHO waKwaZulu-Natali yiwona owesibili ngobukhulu eNingizimu Afrika ulandela owaseGauteng. Enye yezinto ezinesandla esikhulu kuloku yiqhaza elibanjwa wosomabhizinisi abanamabhizinisi imvamisa angabhalisiwe okuthiwa phecelezi yi-informal economy.

Ukungafundi, ukungaqeqeshwa nokungasebenzi kuyingozi ezizukulwaneni, kuloba uJabulani Sikhakhane

ISIBALO sabantu abangondingasithebeni abaneminyaka ephakathi kwewu-15 newu-24 siphezulu kakhulu eNingizimu Afrika. Lapha sikhuluma ngabantu abangasebenzi, abangekho esikoleni noma ezikhungweni zemfundo ephakeme. Babizwa ngamaNEET, ukunqamulela ukuthi not in education, employment or training.

Ayisukunyelwe eyefemu yokusansimbi – ungqongqoshe 

SEKUNXUSWE uNgqongqoshe wokuHweba, iziMboni nokuNcintisana uMnu uParks Tau ukuthi aphinde axoxisane ne-Arcelor Mittal South Africa ukugwema ukuvalwa kwamafemu ayo amabili ezweni, nokuzosho ukuthi abantu abawu-3 500 bazophelelwa ngumsebenzi.

Impesheni yezisebenzi zomasipala nonogada isengozini

ABAQASHI bawu-7 770 bakweleta imali yempesheni elinganiselwa kuR5.2 billion. Umbiko osanda kukhishwa wumlawuli wemboni yezimali iFinancial Sector Conduct Authority (iFSCA) uveze ukuthi le mali engakhokhiwe ezikhwameni zempesheni ithinta amalungu awu-310 000.

Luyaqhubeka nokudala amathuba omsebenzi uhlelo lokwakha ifenisha

IPHINI likangqongqoshe womNyango weMfundo ePhakeme lihole ithimba ebelivakashele eMkhumbane Entrepreneurship Support Centre eCato Manor, eThekwini, KwaZulu-Natali, basanda kuhlola ukuqhubeka kohlelo i-Furniture-manufacturing and Upholstery Skills Development Training Programme.

‘Abantu abangadidiseki uma bebona imali, abayonge’

Kuleli sonto kuSAZIWAYO NEMALI sixoxa noSandile Dlamini, umlingisi wemidlalo yethelevishini, umculi, umshayisiginci nomabhizinisi. Emidlalweni yethelevishini namafilimu aseke wadlala kuwona kubalwa i-Sarafina, i-Stokvel Season 3, Imbewu: The Seed, edlala indawo kaPhakade ne-Sibongile & The Dlaminis Season 1 noSeason 2

Amanani ezindlu ayisibuko ngesimo sezwe, kuloba uJabulani Sikhakhane

IBALULEKILE intengo yezindlu, okuyitemu esilisebenzisa ukuhlanganisa izindlu namaflethi) ezweni. Iyinkomba enkulu yesimo somnotho wezwe nenhlalonhle nje yesizwe. Ziningi-ke izizathu ezidala ukunyuka nokwehla kwentengo yezindlu.

Kuningi okufanele kusijabulise njengoba sizohlaba ikhefu, kuloba uBusi Mavuso

IMIZAMO emandla yosomabhizinisi nohulumeni yokusebenzisana isiqala ukuthela izithelo. Kubukeka sengathi unyaka sizowuphetha sekuphele amakota amathathu ugesi ungakaze ucinywe. 

INingizimu Afrika neNigeria banyusa igiya ekuhwebeni

NGEMVA kwengqungquthela ebiseCape Town kuleli sonto, iNingizimu Afrika neNigeria bazibophezele ekuqiniseni ubudlelwano bokusebenzisana kwezomnotho.

Podcasts

Inqolobane

You cannot copy content of this page