UNkk uNomusa Dube-Ncube uNgqongqoshe wezeziMali KwaZulu-Natali

Isithombe: Sithunyelwe

Ziqinile izinyathelo zikahulumeni zokungayikhuphuli imali yezisebenzi njengoba isabelomali saKwaZulu-Natali sango-2020/21 esibuyekeziwe siveze ukuthi kunoR5.4 billion oncishisiwe nokuyiwona obubekelwe loku. USLINDILE KHANYILE uyabika

KUYE ngamagama enkehli kuhulumeni ngodaba lokungayinyusi imali yezisebenzi njengoba uNgqongqoshe womNyango weziziMali KwaZulu-Natali uNkk uNomusa Dube-Ncube ememezele kuleli sonto ukuthi isifundazwe sizonciphisa isabelomali ngoR5.4 billion, okuyingxenye yaso kuR25.3 billion okhishiwe ezweni lonke obekufanele ngabe yiwona obekuzokhushulwa ngawo amaholo kulo nyaka wezimali.

Ethula ukubuyekezwa kwesabelomali sango-2020/21, uNkk uDube-Ncube uthe benze njengokusho komyalelo womNyango wezeziMali kuzwelonke ngokunciphisa le mali.

Uthe lesi sinqumo sithinta zonke izisebenzi zikahulumeni ngaphandle kwalezo ezisebenzela isiShayamthetho, zona esezinyuselwe ngo-6.5% kulo nyaka wezimali wango-2020/21, ngaphandle kwalezo ezingabaphathi okusaxoxwa ngazo.

Uphinde wagcizelela ukuthi lolu daba lusenkantolo okwamanje kanti abalindele ukuthi luphothulwe ungakapheli lo nyaka wezimali.

Sekunesikhathi kunomdonsiswano phakathi kukahulumeni nezinyunyana njengoba umqashi enqaba ukukhokha imali okufanele izisebenzi zinyuselwe ngayo umholo njengokwesivumelwano seminyaka emithathu esasayinwa ngo-2018.

Ethula isabelomali saphakathi konyaka wezimali, uNgqongqoshe wezeziMali kuzwelonke uMnu uTito Mboweni wathi ezinye zezinto ezishintshile yindlela umsebenzi osuyiyona nokudalwe wukuhlasela kweCOVID-19, nathi kufanele kubonakale nasendleleni okuholelwa ngayo izisebenzi zikahulumeni.

“Abalingani bethu ezimbonini ezizimele bazidelile futhi baze banciphisa imiholo ukuze amabhizinisi aqhubeke (angawi). Kule minyaka emihlanu edlule imiholo yezisebenzi zikahulumeni ikhuphuke okungenani ngo-7.2%, nokungaphezu kakhulu kwamandla emali. Kule minyaka emihlanu ezayo, kuzomele ikhule kancane impela kunaloku,” kuxwayisa uMboweni.

Kodwa izinyunyana ziyakuchitha loku, zithi ziningi ezinye izindawo ezivuzayo nokuyizona uhulumeni okumele aqale alungise kuzona ngaphambi kokugijimela ukungazinyuseli imiholo.

UNkk uDube-Ncube uthe imiphumela emibi yokuhlasela kweCOVID-19 iyaqhubeka njengoba ethe kulindeleke ukuthi umnotho waseKZN wehle ngo-9.2% kulo nyaka, nathe ngonyaka ozayo babheke ukuthi kube wu-1.5%.

Izimboni ezishayeke kakhulu ngezezimayini ezehle ngo-75% kwikota yesibili, kwathi ezokwakha zehla ngo75.3%, ezokukhiqiza zehla ngo-75.1%, ezamahhotela nezindawo zokudlela zehla ngo-68.9%. Isibalo sabantu abangasebenzi kulesi sifundazwe simi ku-47.5%.

Njengoba uMboweni amemezela nokuthi kuzotakulwa inkampani yamabhanoyi iSAA ngoR10.5 billion, iKZN iphucwe uR64.8 million ukuze ifake isandla kulesi sikhwama.

UNkk uDube-Ncube uthe ezinye zezinhlelo ezizophazamiseka yilezo ezithinta ukufundisa ngegciwane lesandulelangculazi, ufuba, Ilima/Letsema nezinye.

Umemezele nokuthi kunoR60 million ohlinzekelwe ukuthi kulekelelwe osomabhizinisi abancane ukuvuselela amabhizinisi abo nokuzokwenziwa kusetshenziswa ibhange Ithala.

  • Imininingwane yaloku sizokwethulela yona embikweni olandelayo.

Podcasts

Inqolobane

You cannot copy content of this page