Ulinakekela kanjani ithalente lakho njengebhizinisi, kuloba uNtokozo Biyela
IFA leziwula lidliwa yizihlakaniphi. Sisho njalo isiZulu. Leli yiqiniso elingephikwe uma kuziwa kumathalente abantu abanawo abangakwazi ukuwaphathisa okwebhizinisi.
Uma unethalente kusho ukuthi une-brand edinga ukunakekelwa, yakhiwe ukuze ikwazi ukudayiseka. Kuloku ngizokhuluma ngamathalente amathathu abantu abanawo kodwa isikhathi esiningi abahluleka ukuwenza ibhizinisi.
Elokuqala yithalente lokucula, elesibili ngelokubhala kuthi elesithathu yithalente lezemidlalo. La mathalente isikhathi esiningi abantu abanawo abakwazi ukuwanakekela ngokwabo ngoba abazi ukuthi ayifa elingakanani.
Akumangazi ukuthi iningi labantu abakule mikhakha liba nabantu abangabaphathi noma abanakekeli ngoba bona bayalazi inani lethalente eliphethwe wumninilo, inkinga wukuthi umninilo akalazi lelo nani ngoba akazihluphe ngokwazi kabanzi ngemboni noma ibhizinisi lelo thalente elisebenza kuyona.
Umuntu onethalente lokucula okubalulekile kuyena wukuthi aqophe izingoma nje kuphela; azizwe ecula emsakazweni, azibone kwithelevishini naphambi kwezihlwele qha. Ukuthi ufika kanjani lapho, akanaki.
Bese kuthi onekhono lokubhala izincwadi naye okubalulekile kuyena wukuzibona incwadi yakhe isidayisa ubuthaphuthaphu kepha naye akanandaba nokuthi kufikwa kanjani lapho.
Owokugcina ngonethalente kwezemidlalo. Yena uphokophelela ukuzibona enkundleni nje sekuchwaza izihlwele enkundleni; naye isikhathi esiningi akanandaba nokuthi ufinyelele kanjani lapho.
Lonke ithalente lidinga ukufukanyelwa nokulolongwa. Ukuze kwenzeke loko kudingeka ukuthi kube nezinhlaka zebhizinisi ezihambisana nalowo mkhakha ezizokwazi ukunakekela lelo thalente. Yingakho kubalulekile ukuthi noma ngabe unethalente elingakanani kodwa zihluphe ngokwazi kabanzi ngengxenye yebhizinisi eyenza ithalente lakho libe wumkhiqizo ongadayiseka kubantu ngoba uma ungazihluphi ngaleyo ngxenye, abanye abawosomathuba bayozihlupha bese bedla amandla akho; wena ugcine ngokugaba ngethalente kodwa bona bebe begaba ngemali abayenza ngethalente lakho.
Isibonelo esihle sobuchule nobuhlakani senziwa wumshayisibhakela osathatha umhlalaphansi uFloyd Mayweather. Wathi uma ezibona ukuthi unethalente elimangazayo esibhakeleni wathatha isinqumo sokuthi uyokwengamela yonke into ethinta ithalente lakhe lezesibhakela kusukela kumphathi wakhe uyise, kuya ekuhleleni izimpi zakhe kwenziwe yinkampani yakhe yezokuhlela imidlalo yesibhakela, kuye ekudayiseni kwemikhiqizo enegama lakhe. Konke loku kwenza isiqiniseko sokuthi yonke imali iza kuyena qobo, akekho umuntu owenza inzuzo ngegama lakhe.
Ithalente lakho liba wumkhiqizo odayisekayo futhi onemakethe lapho kungahwetshwa khona ngawo. Lapho kukhona imakethe ekudayiswa kuyona, kunabantu abathenga lowo mkhiqizo. Uma kukhona abantu, kukhona nemali. Siyazi-ke sonke ukuthi uma inani labantu liliningi, loko kusho nobuningi bemali. Empeleni ibhizinisi liyiloko: umkhiqizo, abantu nemali. Uma ukwazi ukuhlanganisa zontathu lezo zinto kusho ukuthi ususemalini.
Yingakho-ke kubalulekile ukunakekela ithalente onalo kodwa ube nokuqonda okuphelele ukuthi lelo thalente liyimali kuwena kuphela uma uzoba nolwazi olwanele lokuthi imboni okuyo iyenza kanjani imali ngalo. Uma kungenjalo, ifa lakho liyodliwa yizihlakaniphi. Yazi ukuthi uma unethalente lokucula noma lokubhala, kuyaphoqa ukuthi wenze isiqiniseko sokuthi nguwe umnini wazo zonke izinto ezimayelana nethalente lakho, hhayi omunye umuntu.
Ubunikazi nobumnini bemikhiqizo noma ithalente yinto ebaluleke ngendlela yokuthi kube yinto yokuqala oyigcinayo bese kulandela okunye. Loku kwenza isiqiniseko sokuthi noma wena ungasekho emhlabeni izizukulwane zakho zikwazi ukuqhubeka nokuthola inzunzo ngegama lakho noma izinto ezalethwa yithalente lakho. Ngakho-ke sebenzisa ithalente lakho ngendlela eyiyo.
Zihluphe ngolwazi uma ungenalo, buza kwabaphambili asebehambe indlela osayihamba ukuze ungazitholi usungena ogibeni lwabacuphi ngenxa yokuswela ulwazi.
Uma unalo lonke ulwazi uzobona ukuthi kahle hle abanye balaba bantu abazenza abasizi ukuze uphumelele awubadingi ngaleyo ndlela.
Ithalente lakho liyibhizinisi ngakho-ke linakekele njengoba osomabhizinisi benakekela amabhizinisi abo imihla namalanga.
- UBiyela ungumeluleki wosomabhizinisi enkampanini yakhe iMindset Consulting.
Facebook: Mondli Ntokozo Biyela
